Mndandanda wa nyanja za Tanzania

Kufuma Wikipedia
Nyanja zikuruzikuru mu Great Rift Valley

Charu cha Tanzania chili mu chigaŵa cha Africa Great Lakes ndipo chili na malo ghakujumpha 61,500 km2 (23,700 sq mi). Malo agha ghakukwana 6% gha caru cose, ndipo 88% gha malo agha ghali na nyanja zikuruzikuru zitatu. Nyanja ya Victoria na Nyanja ya Tanganyika ni nyanja zikuruzikuru za mu caru ici. Nyanja ya Victoria ndiyo njakukhora comene pa nyanja zose za mu Africa.[1]

Mndandanda wa nyanja[lemba | kulemba source]

Pa thebulu ili pali nkhani za nyanja yiliyose:[2]

Zina: nga umo vili kulembekera na Komiti ya Charu Chose
Ukulu:Malo gha nyanja (Manyani kuti nyanja zinandi zikusintha nyengo zose)
Mphaka na vyaru vinyake:Mitundu iyo mphaka yake yikujumpha mu nyanja iyi
Kulongosola: Kuyowoya mwakudumura za nyanja iyi
██ † Disputed Lake"
Zina Chithuzi Ukulu Mphaka

na vyaru vinyakee

Vyakulemba Ukaboni
Lake Victoria 68,800 km2 (26,600 sq mi)  Tanzania
 Kenya
 Uganda
Nyanja ya Victoria ndiyo yikuru comene pa nyanja zikuruzikuru za mu Africa. Nyanja iyi ndiyo ni nyanja yaciŵiri yikuru comene ya maji ghawemi pa caru cose ndipo yikwenda mu vyaru vitatu. Nyanja iyi yikuthira maji mu mlonga wa Nile. [3]
Lake Amboseli 189 km2 (73 sq mi)  Tanzania
 Kenya
Nyanja ya Amboseli yili na maji ghanandi agho ghakwenda mu mlonga wa Namanga. Pa ukuru wake wakukwana, uli na malo ghakukwana 189 km2 (73 sq mi), na 112 km2 (43 sq mi) mu Tanzania na chigaŵa chikuru (177 km2 (68 sq mi)) mu Kenya. [4]
Lake Tanganyika 32,900 km2 (12,700 sq mi)  Tanzania
 DRC
 Burundi
 Zambia
Nyanja ya Tanganyika ni Nyanja Yikuru ya ku Africa, ndipo ni nyanja yaciŵiri yakuzika comene pa caru. Nyanja iyi yili na mphaka na vyaru vinayi ndipo njakuzirwa comene ku ŵanthu awo ŵakukhala mumphepete mwa nyanja iyi. Mu nyanja iyi ndimo muli boti lakale comene pa caru cose lakucemeka MV Liemba [5]
Lake Nyasa 29,600 km2 (11,400 sq mi)  Tanzania
 Malawi
 Mozambique
Chilumba cha Tanzania chili na mtunda wa makilomita ghakujumpha 800 (500 mi) kufuma ku nyanja iyi; kweni mphaka na Malawi ni vyakukayikiska ndipo pasono nyanja iyi njimoza mwa vyaru vya Tanzania yayi. Nyanja iyi yikumanyikwaso kuti Nyanja ya Malawi. [6][7]
Lake Rukwa ~ 5,760 km2 (2,220 sq mi)  Tanzania Nyanja ya Rukwa ni nyanja ya Endorheic mu Rukwa Valley kumwera kwa Tanzania. Nyanja iyi yili pa mtunda wa mamita 800 kufuma pa mtunda wa nyanja. [8]
Lake Eyasi 1,050 km2 (410 sq mi)  Tanzania Nyanja ya Eyasi ni nyanja ya mchere iyo yili pasi pa Great Rift Valley. Nyanja iyi yikuŵa na maji ghanandi, ndipo kanandi yikuwomira mu nyengo ya chilangalanga.
Lake Natron 1,040 km2 (400 sq mi)  Tanzania Nyanja ya Natron ni nyanja ya mchere na soda. Nyanja iyi yili mu chigaŵa cha Arusha kufupi na Ol Doinyo Lengai. Nyanja iyi njakumanyikwa cifukwa cakuti yili na viswaswa vyakututuka, ndipo pH yake yikusintha pakati pa 10.5 na 12. [9]
Lake Manyara 470 km2 (180 sq mi)  Tanzania Nyanja ya Manyara ni nyanja ya alkaline mu East African Rift Valley ndipo yili mukati mwa chigaŵa cha Nyanja ya Manyara National Park. Chigaŵa ichi chili na malo ghakukwana 230 km2.
Lake Burigi 70 km2 (27 sq mi)  Tanzania Nyanja iyi yili mu chigaŵa cha Kagera kumpoto kwa Tanzania. Nyanja iyi yili na utali wa makilomita 18 ndipo njakunyoloka comene mwakuti cigaŵa cinyake ca nyanja ici cikuwoneka nyengo zose. Chigaŵa chinyake cha nyanja iyi chili mumphepete mwa Burigi Game Reserve. [10]
Lake Balangida 33 km2 (13 sq mi)  Tanzania Nyanja ya Balangida ni nyanja ya alkaline mu nthambi ya Natron-Manyara-Balangida ya East African Rift kumpoto kwa Tanzania. [11]
Lake Jipe 30 km2 (12 sq mi)  Tanzania
 Kenya
Nyanja ya Jipe yili mu chigaŵa cha Mwanga mu chigaŵa cha Kilimanjaro pa mphaka na Kenya. Nyanja iyi yili ku Kenya ndipo yili na chivikiliro ku chigaŵa cha Tsavo West National Park.
Lake Babati 21 km2 (8.1 sq mi)  Tanzania Nyanja ya Babati yili mu chigaŵa cha Babati mu chigaŵa cha Arusha kumanjiliro gha dazi kwa Tarangire National Park. Nyanja iyi yikumanyikwa na visomba vinandi vya mvuchi.
Lake Ambussel 19 km2 (7.3 sq mi)  Tanzania Nyanja ya Ambussel njimoza mwa nyanja zinayi za mu Pangani Basin. [12]
Lake Chala 4.2 km2 (1.6 sq mi)  Tanzania
 Kenya
Nyanja ya Chala yili mumphepete mwa Phiri la Kilimanjaro. Nyanja iyi yili kuzingilizgika na crater rim ya makilomita 100 ndipo ni nyumba ya tilapia ya mu Nyanja ya Chala. Nyengo yinyake mu nyanja iyi mukaŵa ng'ona za mu Nayelo, kweni zikuwoneka kuti zikusuzga ŵanthu ŵa mu chigaŵa ichi. [13]

Wonaniso[lemba | kulemba source]

Lua error: bad argument #2 to 'title.new' (unrecognized namespace name 'Portal').

Ukaboni[lemba | kulemba source]

  1. "Source book for the inland fishery resources of Africa Vol. 1". www.fao.org. Retrieved 2016-01-05.
  2. and can be sorted by size or alphabetically by name. For a more comprehensive list, see: sw:Orodha ya maziwa ya Tanzania
  3. "Lake Victoria | lake, Africa". Encyclopædia Britannica. Retrieved 2016-01-05.
  4. "Source book for the inland fisheries of Africa vol. 1". FAO.
  5. "LakeNet - Lake Tanganyika". www.worldlakes.org. Retrieved 2016-01-05.
  6. "Lake Nyasa Facts, information, pictures | Encyclopedia.com articles about Lake Nyasa". www.encyclopedia.com. Retrieved 2016-01-05.
  7. "LakeNet - Lake Malawi". www.worldlakes.org. Retrieved 2016-01-05.
  8. Ricardo, C. K. (1939-12-01). "The fishes of Lake Rukwa". Journal of the Linnean Society of London, Zoology. 40 (275): 625–657. doi:10.1111/j.1096-3642.1939.tb01695.x. ISSN 1096-3642.
  9. "Lake That Turns Animals to Stone? Not Quite : DNews". DNews. Retrieved 2016-01-05.
  10. Bossche, J.-P. vanden; Bernacsek, G. M.; Nations, Food and Agriculture Organization of the United (1990-01-01). Source Book for the Inland Fishery Resources of Africa. Food & Agriculture Org. ISBN 9789251029831.
  11. "Source book for the inland fisheries of Africa vol. 1". FAO.
  12. Bossche, J.-P. vanden; Bernacsek, G. M.; Nations, Food and Agriculture Organization of the United (1990-01-01). Source Book for the Inland Fishery Resources of Africa. Food & Agriculture Org. ISBN 9789251029831.
  13. "Lake Chala, Moshi, Tanzania. The Lake Chala Safari Camp". www.lakechalasafaricamp.com. Archived from the original on 2016-02-06. Retrieved 2016-01-05.

Vigaŵa vya kuwalo[lemba | kulemba source]