Boma la Shang'ombo

Kufuma Wikipedia
Shangombo District
District location in Zambia
District location in Zambia
Country Zambia
ProvinceWestern Province
CapitalShangombo
Area
 • Total14,369 km2 (5,548 sq mi)
Population
 (2010)
 • Total93,303
Time zoneUTC+2 (CAT)

Boma la Shang'ombo ni boma ilo likusangika mu Chigaŵa cha Manjililo gha Dazi mu charu cha Zambia.Mu Chigaŵa cha Manjililo gha Dazi gha Zambia muli maboma 15. Kuyana na kalembera wa 2010 wa Zambia, chigaŵa ichi chikaŵa na ŵanthu 84,070. Ntchakuzirwa kumanya kuti chiŵelengero ichi chikusazgikana na chigaŵa cha Sioma icho chikapangika mwakupatura chigaŵa chakwamba. Chigaŵa cha kumanjiliro gha dazi cha chigaŵa ichi chikulutilira na zina lakuti Shangombo apo chigaŵa cha kumafumiro gha dazi chikuchemeka Sioma District. [1]

Malo[lemba | kulemba source]

Chigawochi chili ndi malire ndi boma la Sioma kumwera, Boma la Kalabo kumpoto, Boma la Senanga kum'mawa (zigawo zonse za Zambia) komanso malire apadziko lonse ndi Angola kumadzulo. Chigaŵa ichi chili pakati pa milonga yikuruyikuru yiŵiri, mlonga wa Zambezi na Cuando.

Vyaru vyapafupi na Angola na Namibia vili na malo ghakusungirako vyamoyo. Vinyama vyamuthengere mu malo agha, Sioma Ngwezi, vikukhala makora nangauli ŵanthu ŵakuviparanya. Para nkhondo ya Angola yamara, ŵanthu ŵakamba kwenda mu mapopa na kuloŵa somba.

Chuma[lemba | kulemba source]

Vinthu vikuru ivyo vikuchitika mu charu ichi ni vyakurya, somba, kuliska ng'ombe na vyamalonda. Vyose ivi vikuchitika mwakuyana na umo munthu wakukhumbira.

Mbiri[lemba | kulemba source]

Pa nyengo ya nkhondo ya ku Angola, malo agha ghakaŵa ghambura kukhazikika chifukwa cha malonda gha vilwero ndipo nyengo zinyake nkhondo yikathandazgikiranga ku Zambia uko ŵanthu ŵakakomekanga na ŵasilikari. Ŵanthu ŵanandi ŵa ku Angola ŵakaŵikika mu misasa ya UNHCR mu chigaŵa ichi, yikuru chomene yikaŵa Nangweshi Camp kufupi na Zambezi iyo yikapangika mu 2000 kwa ŵanthu 15,000. [2] Misewu ya mu cigaŵa ici yingaŵa yakusuzga kwenda mu nyengo ya vula ndipo galimoto zinganjira mu mchenga mu nyengo ya chilangalanga. Ku Mongu, likulu la chigaŵa ichi kuli Kalongola Ferry iyo yikwenda pa Zambezi kumwera kwa Senanga, ndipo msewu wa Senanga-Mongu, nangauli ukaŵa wakwenda makora yayi, kweni ukaŵa mu malo ghaheni chomene, chifukwa cha magalimoto ghaheni agho ghakagwiliskiranga ntchito pakwendeska mapulogiramu gha UNHCR. Msewu wa Senanga-Katima Mulilo-Sesheke nawo ngwakusuzga nyengo zinyake. Misewu yinyake yikuluta kumpoto ku Kalabo, mumphepete mwa mlonga wa Cuando na ku Sioma Ngwezi National Park. [3]

Mu 2003 kuti wawovwire kupeleka vyakurya ku misasa ya Nangweshi kufuma ku Mongu, Luciano Pavarotti wakapeleka kwizira mu UNHCR boti liphya ku Kalongola kufuma ku ndalama izo wakasanganga ku ma concert ghake ghachitemwa, zina lake 'Fernando Pavarotti' pakulumba awiske. [4]

Ukaboni[lemba | kulemba source]

  1. "Districts of Zambia". Statoids. Retrieved February 11, 2010.
  2. Tina van den Briel (2006). Fortifying food in the field to boost nutrition: case studies from Afghanistan, Angola and Zambia. World Food Program Occasional Paper No.16.
  3. "Zambia : Government pleased with non-confrontational approach to development in Sinazongwe". LusakaTimes.com (in British English). 2021-02-28. Retrieved 2021-05-20.
  4. "Pavarotti ferry helps refugees in Zambia stay afloat." UNHCR News, Kalongola, Zambia, Nov 12 2003.