Esther Lungu

This is a good article. Click here for more information.
Kufuma Wikipedia

Mama Wakuzilwa
Esther Lungu
6th First Lady of Zambia
Nyengo:
25 January 2015 – 24 August 2021
Mlongozgi charu Edgar Lungu
Kupokela Charlotte Scott
Kuwiska na Mutinta Hichilema
Umoyo wamunthu
Kubabika (1961-06-02) 2 June 1961 (vyaka 62)
Chipani Patriotic Front
Nthengwa Edgar Lungu
Ŵana 6

Esther Nyawa Lungu (wakababika pa 2 Juni 1961) ni munthu wakumanyikwa chomene wa ku Zambia, uyo wakaŵa First Lady wa chalo ichi kwambira pa 25 January 2015 mpaka 24 August 2021.Wakaŵa muwoli wa pulezidenti wakale wa Zambia, Edgar Lungu, ndipo ŵali na ŵana 6. Wakababika pa 2 June 1956, ŵapapi ŵake ŵakafuma ku Eastern Province ku Zambia.

Nangauli wakakulira mu Katolika, kweni sono Esther Nyawa Lungu na mfumu wake Mbakaboni ŵa Baptist. Mu 2015, wakaluta ku United States kuti wakachiteko viphikiro vinandi, kusazgapo maungano gha First Ladies' na Women's Summits pa George W. Bush Institute mu Dallas, Texas, na United Nations mu msumba wa New York. Pa ungano wa Invest in Women ku Dallas, Esther Nyawa Lungu wakaŵa yumoza wa ŵanthu awo ŵakadumbiskanapo, ndipo Cherie Blair ndiyo wakadumbiskanapo.[1][2]

Pa nyengo iyo wakaŵa mwanakazi wakwamba wa Zambia, Esther Nyawa Lungu wakaŵa wakususka nthengwa za ŵana. Mu Disembala 2015, wakambiska Esther Lungu Foundation, uko wakuteŵetera nga ni chairman na mentor. Cakulinga cikuru ca wupu uwu nkovwira ŵanakazi na ŵana mu Zambia.[3]

Umoyo wakwamba[lemba | kulemba source]

Esther Phiri wakababika pa 2 June, kwa Agnes na Island Phiri, awo ŵakafuma ku Eastern Province. Wakakulira mu Katolika, kweni sono iyo na mfumu wake Mbakaboni ŵa Baptist. Iyo wakati: "Apo tikakumana kakwamba, Edgar wakaŵa na mabuku ghake gha sumu za ku UCZ apo ine nkhaŵa na mabuku ghane gha katekisimu wa Katolika.[4][5]

Kuyendela boma[lemba | kulemba source]

Edgar Lungu wakazgoka nduna yikuru mu 2011, nduna ya vya mukati pa 9 July 2012 na nduna ya vya kuvikilira pa 24 December 2013 kufuma ku United Party for National Development. Lungu wakatoleka kuŵa mulongozgi wa chipani cha Patriotic Front mu nyengo ya mavoti gha mu Janyuwale 2015, pamanyuma pa nyifwa ya Sata. Wakathereska mwankhaza uyo wakakhumbanga kumususka ndipo wakalapizga kuŵa purezidenti wa Zambia pa 25 January 2015 ndipo muwoli wake Esther wakazgoka First Lady wa Zambia.

Pakuŵa Mufumukazi, Esther wakaluta ku maungano ghanandi pamoza na pulezidenti. Mu 2015, wakaluta ku ungano unyake ku United States of America ndipo wakacemeka na George W. Bush. Bush Institute kuti ŵachiteko ungano wa First Lady na kudumbiskana nkhani za ŵanakazi, umoyo na sayansi. Iyo wakacemeka na nduna ya vyaumoyo ya Ufumu wa Saudi Arabia na Princess Latifa Bint Abulazis Al Saud kuti ŵakadumbiskane vya wovwiri wa mapulogiramu ghakovwira ŵanakazi na ŵana mu Zambia. Monga gawo la ntchito yake yopitilirabe yothandiza anthu, adakhazikitsa Esther Lungu Foundation mu Disembala 2015.[6]

Ntchito zachitukuko[lemba | kulemba source]

Lungu wakambiska thumba la trust ilo likukhumba kuchepeska suzgo la ŵanthu ŵakusoŵa pakugwiliskira nchito nthowa za kugonana, za kucitako vinthu na za umoyo wawo wose. Gulu la Esther Lungu Foundation Trust (ELFT) likukhumba kovwira ŵanthu pa nkhani ya ndalama, kubaba, ŵana, umoyo wa ŵana awo ŵababa waka, na maji.

Wupu wa ELFT, pamoza na Muslim Social and Welfare Trust, ŵakaŵika mapampu gha mawoko na mabowo mu malo ghanandi mu chigaŵa cha Chongwe. Chigaŵa ichi chikaŵa na suzgo la maji chifukwa maji gha mu Mlonga wa Chongwe ghakamara. Wakamba kuwona mbumba zakusuzgika, apo ŵanakazi ŵangamazga ukavu mu caru. Wakapangana na unduna wa vya umoyo wa ŵanthu na wa masambiro kuti ulembe ŵana ŵa sukulu.

Lungu wakayowoya kuti sopo wakovwira kuchepeska nthenda ya kusulura pa ŵana ŵatatu. Wakovwira kuti umoyo wa ŵanakazi ŵacekuru mu Zambia uŵe uwemi, ndipo wakapeleka 30,000K ku mawupu 6 gha ŵanakazi mu Chilanga. Wakamuwonga mfumu wake cifukwa cakuti wakasankha mwanakazi kuti waŵe mulondezgi wake. Ŵapharazgi ŵanyake ŵakuwona kuti mulimo wake wa kovwira ŵanthu ni kampeni ya mfumu wake pa maungano gha boma agho ghaŵengeko.

Special Olympics yikamupa Lungu udindo wa 50th Anniversary Ambassador for the African Region, mu September 2017, pa 50th Anniversary of the Special Olympics Leadership Academy, iyo yikachitikira ku Zambia ku Olympic Youth Development Centre.[7][8][9][10][11][5][12]

Ukaboni[lemba | kulemba source]

  1. "First Lady, Esther Lungu, arrives in USA for High Level meetings". Lusaka Times. 20 Sekutembala 2015. Retrieved 20 Okutobala 2016.
  2. "Lungu is a kind man". Zambia Daily Mail. 9 Ogasiti 2016. Retrieved 20 Okutobala 2016.
  3. "Zambia: Overcoming Early Marriages". Times of Zambia (AllAfrica.com). 23 Sekutembala 2015. Retrieved 26 Ogasiti 2016.
  4. Web Editor. "Lungu is a kind man". daily-mail.co.zm. Retrieved 18 Juni 2020. {{cite web}}: |last1= has generic name (help)
  5. 5.0 5.1 "PF defends First lady Esther Lungu". Lusaka: Lusaka Voice. 6 Juni 2015. Retrieved 6 Juni 2015.
  6. Abbink, Jon; Elischer, Sebastian; Mehler, Andreas; Melber, Henning, eds. (13 Okutobala 2016). Africa Yearbook Volume 12: Politics, Economy and Society South of the Sahara in 2015. BRILL. ISBN 9789004333239.
  7. https://web.archive.org/web/20180617093051/https://www.daily-mail.co.zm/esther-lungu-worthy-special-olympics-ambassador-for-africa/ 27 September 2017
  8. "Female choice cheers First Lady". Lusaka: Zambi Daily Mail. 14 Febuluwale 2016. Retrieved 22 Okutobala 2016.
  9. "Esther Lungu foundation to identify vulnerable families". Lusaka: Zambi Daily Mail. 15 Juni 2016. Retrieved 22 Okutobala 2016.
  10. "More boreholes coming – Esther Lungu". Chongwe: Zambi Daily Mail. 20 Okutobala 2016. Retrieved 22 Okutobala 2016.
  11. "Wash your hands with soap". Chongwe: Zambi Daily Mail. 16 Okutobala 2016. Retrieved 22 Okutobala 2016.
  12. "Vulnerable women touch First Lady's heart". Chilanga: Zambi Daily Mail. 20 Febuluwale 2016. Retrieved 22 Okutobala 2016.