Template:Feature Article

Kufuma Wikipedia

ŴaTumbuka

ŴaTumbuka pa mapu ya Afilika

ŴaTumbuka (panji kuti, Ŵa Kamanga, Ŵatumbuka na Matumbuka) ni mtundu wa ŵanthu uwo ukusangika mu charu cha Malaŵi,ku Mafumilo gha Dazi gha Zambia mu maboma nga ni Lumezi,Lundazi na Chasefu na Kummwela kwa Tanzania.

Mwakudumula,mtundu wa ŵaTumbuka ukafumila ku Luba agho sono ni malo ghakuthyeka kuti Democratic Republic of Congo.

ChiTumbuka chingagaŵika nga ntchigaŵa cha gulu la chi Bantu, ndipo nakukhazikika mu malo gha pakati pa Dambo la Dwangwa kummwela, Dambo la Rukulu Wakumpoto cha kumpoto,Nyanja ya Malaŵi ku mafumilo gha dazi, na Dambo la Luangwa. ŴaTumbuka ŵakusangika mu visaghala (valleys) pafupi na madambo, nyanja kweneso mu malo ghakukwela ngati ni Nyika Plateau,uko ŵakuchemeka chomene kuti Ŵahenga nangauli uku nkhung'anamula magulu ghanyake gha chi Tumbuka agho ghalikugaŵana. Mtundu wa ŵaTumbuka ungagaŵikaso mu mitundu ingapo idoko idoko iyo yina mafumu ghawo agho ghose mafumu ghali pasi pa fumu ikulu Fumu Chikulamayembe. Magulu agha ghakusazgapo ŵina Henga, Poka na kamanga.