Sitima ya MV Ilala

Kufuma Wikipedia
'Ilala' ikufumako ku Nyanja ya Nkhata mu 1990
History
NameMV Ilala II
OperatorMalawi Lake Services
Port of registryNyasaland Malawi Monkey Bay
RouteMonkey Bay - Chilumba
BuilderYarrow Shipbuilders, Scotstoun, Scotland
Yard number1917
Launched1949
Completed1951
StatusIn service
General characteristics
Tonnage620 tons
Length52 m (172 ft)
Installed powerDiesel
PropulsionScrew
Capacity360 passengers; 100 tons of freight

Ilala, panji kuti Ilala II, ni boti ilo likwenda mu nyanja ya Malawi kufuma mu 1951. Sabata yiliyose wakwambukira nyanja iyi m'paka ku Chilumba, Malawi, kufupi na Tanzania (pafupifupi makilomita 480 kufuma ku Monkey Bay) na kuwelera ku Monkey Bay. Likwendeska ŵanthu na katundu, ndipo likufika mu matawuni ghakuru gha ku Malawi na Mozambique, kweniso ku virwa viŵiri vya mu nyanja (Likoma na Chizumulu).

Nangauli kaŵirikaŵiri ngalaŵa yikuchedwa (panji yingachedwa maora 24 panji kujumpha apa) ndipo nyengo zinyake yikuŵa kuti yikanangika, kweni ŵanthu awo ŵakukhala mumphepete mwa nyanja iyi ŵakuyitemwa comene. Ngalaŵa iyi yili na utali wa mamita 52, matani 620 ndipo yikutolera ŵanthu ŵakukwana 365 na matani 100 gha katundu.[1][2]

Mbili

Ilala pa Nyanja ya Malawi mu 2018

Mu 1949, kampani ya Yarrow Shipbuilders ku Scotstoun kufupi na msumba wa Glasgow, ku Scotland, yikazenga boti la Ilala. Pakuti yikaŵa boti laciŵiri kuzenga pa Nyanja ya Malawi (lakwamba likazengeka mu 1875 ku Poplar), ndipo ilo likaŵa panthazi pake likacemekanga Ilala, kweni sono likucemeka Ilala II. Ndipo Ilala wakwamba wakacemeka kuyana na cigaŵa ca Ilala mu Zambia, uko Davide Livingstone wakasungika kakwamba.

Para ŵamara kuzenga ngalaŵa iyi, ŵakayiphwasura na kuluta nayo ku Malaŵi (Nyasaland) mu vigaŵa vichoko waka..[3][4]Sitimayi yikugwira ntchito na Malawi Lake Services ndipo yikukhala ku Monkey Bay, Malawi (kumwera kwa nyanja iyi). Kweniso wakapona ku majele ghanandi. Mu vyaka vya m'ma 1990, ŵakamunozgeraso injini..[4] Para Ilala waleka kugwiraso nchito, kanandi wakaloŵanga malo na boti linyake liphya lakucemeka Ferry (ilo likung'anamura "mtende" mu Chichewa). Chitsanzo:Ship chikuperekanso chivundikiro chowonjezera cha Ilala.[5]

Kuyowoya za visopa

File:Ilala 1973.jpg
Ilala at anchor in Lake Malawi, 1973

Oliver Ransford, wakulemba mbiri wa ku Britain, wakwendakwenda na mulembi, wakulongosora umo umoyo ukaŵira pa boti la MV Ilala mu buku lake lakuti Malawi, Livingstone's Lake:

Zuŵa lililose para tili mu boti, ŵanthu ŵakulira chomene, kulira kwa mbata, kulira kwa sireni, na kulira kwa mbata. Ŵakuŵatolera ku mtunda mu boti la matayala na kuwerako pakati pajumpha ora limoza panji kujumphirapo. Vyose ivi vikuwoneka nga ni umo ŵanthu ŵakuchitira pa holide ya ku banki ku Hampstead Heath na pa msika wa ku Eastern, kweni para ngaraŵa yikwambaso kunyamura nangauli kuli chiwawa, ndipo ŵanthu awo ŵakwenda mu kilasi lakwamba ŵakulutilira na mabuku ghawo, vitanda vyawo na kusopa kwawo dazi.

— O. Ransford, Malawi, Livingstone's Lake, 1977

Cingalaŵa ici cikulongoreka pa tumatampu tunandi twa ku Nyasaland/Malawi. Mu 2009, BBC Radio 4 na BBC World Service ŵakayowoyapo vya ulendo wa Ilala, ndipo ŵakadumbiskana na ŵalaŵiliri, ŵanthu awo ŵakendanga nawo, na ŵalendo..[4]

Nthowa

Ngalaŵa ya MV Ilala yikwenda mu malo agha sabata yiliyose (para yafika kumpoto, yikwenda mu ndondomeko iyi, ndipo para yawerako kumwera yikwenda mu ndondomeko iyi):[6]

The Ilala on the shores of Likoma Island.

Kale, ngalaŵa iyi yikendanga kumpoto comene m'paka ku Karonga na ku mphepete mwa nyanja iyo yili ku Tanzania, kweni pasono njara iyi yikulutilira yayi.

Ukaboni

  1. Ilala II at Shipstamps
  2. Cruise in Malawi Archived 2010-12-11 at the Wayback Machine
  3. Cameron, Stuart; Biddulph, Bruce. "MV Ilala II". Clyde-built Database. Archived from the original on 23 Sekutembala 2006. Retrieved 23 Meyi 2011.{{cite web}}: CS1 maint: unfit URL (link)
  4. 4.0 4.1 4.2 Malawi: Sixty Years of the MV Ilala BBC World Service 22 December 2008
  5. "New vessel to replace Ilala on Lake Malawi: It's MV Chambo | Malawi Nyasa Times – Malawi breaking news in Malawi". Archived from the original on 22 Janyuwale 2015. Retrieved 22 Janyuwale 2015.
  6. Timetable 2017