Chiyowoyero cha ChiLuvale

Kufuma Wikipedia
Chiluvale
Native toAngola, Zambia
EthnicityLovale
Native speakers
640,000 (2001–2010)[1]
Latin (Luvale alphabet)
Luvale Braille
Official status
Recognised minority
language in
Language codes
ISO 639-3lue
Glottologluva1239
K.14[2]

ChiLuvale (panji Chiluvale, Lovale, Lubale, Luena, Lwena) ni chiyowoyero cha Bantu icho chikuyowoyeka na ŵanthu ŵa Lovale ku Angola na Zambia. Chiyowoyero ichi chikuyowoyeka na ŵanthu 168,000 mu Zambia. Luvale wakugwiliskira ntchito vilembo vya Cilatini.[3]

Luvale wakukolerana comene na Chokwe.

Mazgu[lemba | kulemba source]

Lili na mazgu ghanandi agho ghali kuwombokwa kufuma ku Ciphwitikizi kufuma ku vyaru vinyake mu vyaka vya m'ma 1900,[4] ngati ni:

ChiLuvale Chiphwitikizi Chizungu
xikata escada ladder
xikitelu mosquitero mosquito net
ngatwe gato cat
mbalili barril powder keg (lit. barrel)
kaluwaxa carro bicyle
semana semana week

Kuyowoya mazgu[lemba | kulemba source]

Kafumilo ka mazgu mu mlomo[lemba | kulemba source]

Kafumilo ka mazgu mu mlomo ka Chiluvale[5]
Bilabial Labio-dental Alveolar Post-alveolar Palatal Velar Glottal
Nasal m n ɲ ŋ
Plosive p t k
Sibilant fricative s z ʃ ʒ
Non-sibilant fricative f h
Approximant ʋ j

Lemba[lemba | kulemba source]

Mavawelo gha Luvale[5]
Front Back
Close iː i u uː
Close-mid eː e oː o
Open aː a

Ŵakuyowoya[lemba | kulemba source]

Ukaboni[lemba | kulemba source]

  1. Chiluvale at Ethnologue (18th ed., 2015) (subscription required)
  2. Jouni Filip Maho, 2009. New Updated Guthrie List Online
  3. "Luvale (Chiluvale)". Omniglot. Retrieved 23 May 2022.
  4. Albaugh, Ericka A.; de Luna, Kathryn M. (2018). Tracing language movement in Africa. New York, NY: Oxford University Press. pp. 263, 267, 269, 271. ISBN 9780190657550.
  5. 5.0 5.1 Moran, Steven; McCloy, Daniel. "Inventory Luvale (SPA 146)". PHOIBLE 2.0. Retrieved 29 May 2022.

Vinandi[lemba | kulemba source]

  • Horton, A. E. (1949). A Grammar of Luvale (in English). Johannesburg: Witwatersrand University Press.
  • Horton, Albert E. (1953). A Dictionary of Luvale (in English). El Monte, Calif.: Lithographed by Rahn Bros. Print. & Lithographing.

Vigaŵa vya kuwalo[lemba | kulemba source]

Template:Angola-stub