Sukulu ya Bishop Mackenzie Yavyaru

Coordinates: 14°00′18″S 33°45′36″E / 14.005°S 33.760°E / -14.005; 33.760
Kufuma Wikipedia
Sukulu ya Bishop Mackenzie Yavyaru
Location
Map
Barron Avenue, Lilongwe
Coordinates14°00′18″S 33°45′36″E / 14.005°S 33.760°E / -14.005; 33.760
Information
TypePrivate for-profit
Established1944 (80 vyaka vyajumphapo) (1944)
Director(ISS post: Adrian Moody)
Principal
  • Eloise Engel (primary)
  • Lesley Peacock(secondary)
Education systemInternational Baccalaureate: Primary Years Programme (PYP), Middle Years Programme (MYP), Diploma Programme (DP)
NicknameBMIS
AccreditationCouncil of International Schools (CIS) and New England Association of Schools and Colleges (NEASC)
PublicationChikumbutso (yearbook), Tikambe (monthly), Mawa (weekly)
Websitebmis.mw

Sukulu ya Bishop Mackenzie Yavyaru[1] ili ni sukulu ya palekha ya Chingelezi, ya ku Lilongwe, Malawi.

Sukulu iyi yikamba mu 1944, ndipo yikupeleka masambiro ku ŵana ŵa sukulu pafupifupi 693 mu masukulu gha pulayimale na gha sekondale. BMIS ni sukulu ya International Baccalaureate® (IB) Primary Years (PYP), IB Middle Years (MYP) na IB Diploma (DP).

Founded in 1944, it provides an education to approximately 693 students in the primary and secondary schools from Reception to Year 13 (4–18 years old, grades K–12). BMIS is an IB World School offering the International Baccalaureate® (IB) Primary Years (PYP), IB Middle Years (MYP) and IB Diploma (DP) Programmes.[2] Additionally, BMIS is a fully accredited member of the Council of International Schools (CIS) and the New England Association of Schools and Colleges (NEASC).

Mbili[lemba | kulemba source]

Sukulu iyi yikapika zina la Charles Mackenzie, munthu wakumanyikwa comene uyo wakacitapo kanthu pakwamba mu Malaŵi. Mu 1861, wakaluta na David Livingstone ku Zambezi, ndipo wakaŵa Bishop wa ku Central Africa na Mutu wa Anglican Universities Mission. Mackenzie wakafwa na maleriya ndipo ntchito iyi yikamara pambere yindafike pakwamba. Kweni wakawovwira kuti ŵanthu ŵaleke kuguliska ŵazga.

Sukulu iyi yikamba mu 1944 ndipo yikachemekanga Lilongwe European School. Pakwamba, pakaŵa ŵana ŵa sukulu 12 pera, ndipo msambizgi yumoza, Miss Fairly, wakaŵa pa malo agho pakaŵa Golf Club. Mu 1950, sukulu iyi yikasamira uko yili sono ndipo yikakura comene. Malo agha ghakazgoka malo ghakusungirako ŵalendo mu vyaru ivyo vikaŵa pasi pa Rhodesia na Nyasaland.

Mu 1959, sukulu iyi yikasintha zina kuŵa Bishop Mackenzie School (BMS). Sukulu iyi yikamba kwendera boma la Nyasaland, ndipo pamasinda yikambaso kwendera boma la Malawi ilo likaŵika sukulu iyi pasi pa boma la Designated Schools Board (DSB) mu 1977.

Mu 1992, sukulu iyi yikasazgikira na kuŵa sukulu ya sekondare ya Form 1 (Year 7), ndipo yikasazgikiranga chaka chilichose. Mu 1995, mu zina la sukulu iyi mukaŵaso lizgu lakuti "International", ndipo sono ni BMIS.

Mu 1998, sukulu iyi yikapatukana na Board of Designated Schools ndipo yikaŵa pasi pa malango gha Malawi. Ŵapapi wose ŵali mu wupu wa ŵapapi, uwo ndiwo uli mu wupu uwu. Mu 1997, BMIS yikaŵa sukulu iyo yikukolerana na International Baccalaureate Diploma Programme. Sukulu iyi yikasazgirako mapulogiramu gha IB mu 2006 ndipo mu 2011 yikapeleka PYP. BMIS yikapika wanangwa wa kusambizga ŵana ŵa sukulu ŵa vyaka vyapakati pa 7 na 11.

Masambilo[lemba | kulemba source]

Sukulu iyi yikupeleka masambiro gha Cingelezi. Sukulu iyi yikovwiraso ŵana ŵa sukulu awo ŵakuyowoya Chingelezi yayi ndipo ŵakukhumbikwira wovwiri kuti ŵasambire makora chiyowoyero chawo. Ŵasambizgi awo ŵali na maluso ghapadera ŵakovwira ŵana ŵa sukulu awo ŵakukhumbikwira wovwiri wapadera.

Sukulu ya International Baccalaureate® (IB) ya ŵana ŵa vyaka vyapakati pa 3 na 11. PEP yikovwira kuti mwana wakure makora pa nyengo iyo wakukura. Ndondomeko iyi yikukhumba kuti ŵana ŵasambirenge makora. Vinthu vinkhondi ivyo vikukhumbikwa pa masambiro agha ni fundo, kumanya vinthu, maluso, kaghanaghaniro na vyakucita.

International Baccalaureate® (IB) Middle Years Programme (MYP): Ndondomeko iyi yikovwira ŵana ŵa vyaka vyapakati pa 11 na 16. Pakuti nyengo iyi njakuzirwa comene mu umoyo wa ŵana ŵa sukulu ŵanandi, yikukhumbikwira ndondomeko iyo yingawovwira ŵana ŵa sukulu kuti ŵasambire vinthu vyakukhumbikwa mu nyengo zakusuzga izi. Pulogiramu iyi yikulongosora vinthu vinkhondi ivyo vikovwira ŵanthu kuti ŵasambire vinthu vinyake, umo ŵanthu ŵakugwilira ntchito na ŵanji, umo ŵanthu ŵakuchitira vinthu, malo agho ŵakukhala, umoyo wawo, na umo ŵangasambizgikira.

Mapulogiramu gha Dipuloma ya International Baccalaureate® (IB): Mapulogiramu agha ghali kupangikira ŵana ŵa sukulu ŵa vyaka vyapakati pa 16 na 19. Pulogiramu iyi yili na nkhani zinkhondi na ziŵiri izo zili na vigaŵa vitatu: 1) luso, vyakucita, na uteŵeti; 2) kulemba nkhani zinandi; na 3) cisambizgo ca umanyi.[3]

Vinthu vinyake ivyo vikuchitika para sukulu yamara[lemba | kulemba source]

Sukulu iyi yikupeleka vinthu vinandi vyauzimu, vya mitheto, vya maseŵero, na vya uteŵeti. Vinthu ivi vikusangika mu masukulu, mu masukulu ghanyake, mu sukulu zinyake, mu sukulu za ŵana ŵa sukulu, kweniso mu masukulu ghanyake.

Para sukulu yamara ŵakuchita maungano ghaŵiri namise, kufuma pa 2 koloko m'paka 3 koloko namise na 3 koloko m'paka 4 koloko. Ŵanthu ŵanandi ŵakutemwa kusambira chifukwa nyengo ya mu nyengo yakwamba na yachiŵiri yikovwira kuti ŵanthu ŵagwiliskirenge ntchito makora malo ghakuvuŵira. Maseŵero ghanyake agho ŵanthu ŵakutemwa ni bola, basketball, rugby, na hockey, kweni sukulu iyi yikunozgaso maseŵero gha tennis, karate, table tennis, ballet, chess, photo-club, na vinyake vyakuti munthu waliyose wangachita. BMIS kanandi yikukumana na masukulu ghanyake mu Lilongwe na kunyake (kanandi pa mtunda wa maora 4 na 5 pa basi) kweniso pa viphikiro vya caru cose.

Ŵana ŵa ku Primary School ŵakuchitako vinthu vinyake nga ni masambiro gha ku sukulu, kuwunganya vyawanangwa, na milimo yinyake iyo yikuchitika na mawupu ghakupeleka wovwiri, nyumba za ŵalanda, na ntchito zinyake. Ntchito ya Ndi Moyo, Operation Smile na Tilinanu orphanage ni vinyake mwa vinthu ivyo ŵana aŵa ŵakucita. Sonosono apa, ŵana ŵakovwiraso pakupanga na kuwezgeramo vinthu vinyake. Kweniso kanandi ŵakovwirana na ŵana ŵambura mwaŵi mu masukulu gha ku Lilongwe. Para ŵana ŵakukura, ŵakuŵa na maghanoghano ghakupambanapambana pa nkhani ya sukulu ndipo ŵakuŵa ŵakunozgeka kuchitako vinthu vinyake. Mu masambiro gha Middle Years na Diploma, muli vinthu vyakukhwaskana na umoyo wa ŵanthu na uteŵeti.

Vipinda[lemba | kulemba source]

Sukulu iyi yili kumwera kwa Lilongwe mu chigaŵa cha 3. Pa malo agha pali makilomita pafupifupi 25 gha malo agho ghali na makuni gha mdima na maluŵa, malo gha maseŵero ghaŵiri, malo gha basiketi ghaŵiri, na chiziŵa icho chili na chiziŵa cha mamita 18, chiziŵa cha mamita 25, na chiziŵa cha ŵana.

Sukulu ya BMIS Primary School yili na vipinda vya masambiro 21 na vipinda vya maluso, sumu, kuŵazga, na vya ICT. Pa sukulu iyi pali vipinda vya ŵasambizgi 21, ma laboratories ghanayi gha sayansi pamoza na ma laboratory ghatatu ghakugwilira ntchito pa kulemba vinthu.[4]Ku malo agha kuli vipinda vyakugwilira nchito pa nkhani za luso na sumu, ndipo ŵakuzenga sitediyo yiphya.

Mu layibulare iyi muli mabuku ghakujumpha 22,000, ndipo muli vigaŵa vitatu vya ŵana ŵa sukulu ŵa sekondare na pulayimale. Nyumba ya maungano iyo yili na pulatifomu, yikugwiraso nchito nga ni holo ya maseŵero ya badminton, volleyball na gymnastics.

Pa sukulu iyi pali nesi uyo wakugwira ntchito nyengo zose. Pa chipatala ichi pali mabedi ghatatu agho munthu wangagwiliskira nchito para wakulindilira mupapi kuti watore mwana wake uyo wakulwara. Para pakukhumbikwa, munung'una wangapeleka munkhwala ku ŵana. Ŵasambizgi na ŵantchito ŵa pa sukulu iyi ŵakusambizgika wovwiri wakwamba pa ofesi ya munthavi. Kweniso ofesi iyi yikapeleka munkhwala wakovwira kuti munthu waleke kusuzgika maghanoghano.

Vinthu Vya Munthazi[lemba | kulemba source]

Sukulu iyi yili na mawindo gha fiber-optic na mawindo gha waya wambura waya agho ghakovwira makompyuta ghakujumpha 200. Kweniso sukulu iyi yikupeleka ma iPads ghakujumpha 100 kuti ŵana ŵasambirenge mu kilasi. Mu 2014, ŵakaŵika makamera gha CCTV mu misewu na vipata vyakuzingilizga sukulu.

Kuzenga viphya[lemba | kulemba source]

Sonosono apa, sukulu iyi yamara kuzenga holo yiphya na vipinda vyakusinthira.

Magazini gha ku sukulu[lemba | kulemba source]

Chikumbutso, Tikambe na Mawa ni mabuku gha sukulu. Ŵana ŵa sukulu na awo ŵakugwira ntchito mu sukulu iyi ndiwo ŵakulemba nkhani izo zili mu magazini ghatatu agha.

  • Mawa magazini iyi yikulembeka sabata yiliyose ndipo yikulongosora ivyo vichitikenge.
  • Tikambe magazini iyi yikufuma kamoza pa mwezi ndipo yikuŵa na nkhani zakukhwaskana na ivyo vikuchitika pa sukulu iyi.
  • Chikumbutso buku ili likulembeka paumaliro wa chaka chilichose cha masambiro.

Wonaniso[lemba | kulemba source]

Lua error: bad argument #2 to 'title.new' (unrecognized namespace name 'Portal').

Ukaboni[lemba | kulemba source]

  1. "Bishop Mackenzie International School | An IB World School in the warm heart of Africa". www.bmis.mw. Retrieved 23 Okutobala 2015.
  2. "Bishop Mackenzie International School". International Baccalaureate® (in English). Retrieved 14 Epulelo 2020.
  3. "Profile | Bishop Mackenzie International School". Archived from the original on 20 Juni 2017. Retrieved 23 Okutobala 2015.
  4. United States Department of State

Vigaŵa vya kuwaro[lemba | kulemba source]

  • bmis.mw, the school's official website