Elizabeth II

Kufuma Wikipedia
Elizabeth II pakutauzga ŵantchito ŵa NASA GSFC, May 8, 2007

Elizabeth II (Elizabeth Alexandra Mary; 21 Epulelo 1926 – 8 Sekutembala 2022) ikaŵa Fumukazi ya United Kingdom na mabungwe gha Commonwealth kufuma pa 6 Febuluwale 1952 mpaka kufwa kwake mu 2022. Ikaŵa fumukazi yakulamulila mu malo 32 ghaufumu na ghanyake 15 pa nyengo yakufwila. Ufumu wake wakulamulila wakutalika vyaka 70 na madazi 214, ni nyengo itali chomene yakulamulila ya ufumu mu mbili ya ufumu waku Britain kweneso ni ulamulilo utali chomene wakulamulilika na mwanakazi mu mbili ya ulamulilo pa charu chapasi.

Elizabeth wakababikila ku Mayfair, London, ngati ni mwana wakwamba wa Duke na Duchess ya York (liyo paumalilo ikaŵa Fumu George VI na Fumukazi Elizabeth). Awiske ŵakazomelezga za ufumu wake mu 1936 kulondezgana na kuthula ufumu pasi kwa mkulu wake, Fumu Edward VIII, kupanga Elizabeth kuŵa wakuhala ufumu. Elizabeth wakasambila sukulu ya munyumba ndipo wakayambapo ntchito zake za ufumu mu nyengo ya Nkhondo Ikulu Yachiŵili,kutumilikila ngati ni Auxiliary Territorial Service. Mu Novembala 1947, wakatengwa kwa Philip Mountbatten, mwana wa fumu yakale ya Greece na Denmark, ndipo nthengwa yawo ikakhala vyaka 73 pambele wandafwe iye Philip mu Epulelo 2021. Ŵakababizgana ŵana ŵanayi: Charles, Anne, Andrew, na Edward.Awiske ŵati ŵafwa mu 1952, Elizabeth—uyo panyengo iyo wakaŵa na vyaka 25 vekha—wakazgoka kuŵa fumu yakulamulila vyaru 17 vya Commonwealth ivyo vikaŵa: United Kingdom, Canada, Australia, New Zealand, South Africa, Pakistan, na Ceylon (pasono Sri Lanka), kweneso ngati ni Mlala wa Commonwealth. Elizabeth wakalamulila ngati ni constitutional monarch kwizila mu vyakusintha vya ndale vyakuchemeka the Troubles ku Mpoto kwa Ireland.Maulendo ghake ghakunyamuka kukaona malo na vyaru vyakupambana pambana kukusazgapo ulendo uwo wakanyamuka kukaona charu cha China mu 1986, Russia mu 1994, na Ripabuliki ya Ireland mu 2011, nakuonana na ŵapapa ŵankhondi.

Elizabeth II na Philip panyengo yakuvwalikika ufumu

Vyakuchitika vikulu nkhuvwalikika ufumu kwa Elizabeth mu 1953 na kukondwelela vikondwelelo vya Silver, Golden, Diamond, na Platinum jubilees mu 1977, 2002, 2012, na 2022 Elizabeth wakaŵa fumu yekha iyo ikalamulila kwa nyengo itali chomene mu ufumu wa ku Britain,uwoso ni ulamulilo wachiŵili utali chomene,ulamulilo utali chomene wakwamba kuŵa wa Louis XIV wa France. Elizabeth wakafwa na vyaka 96 pa nyumba ya ufumu ya Balmoral Castle, Aberdeenshire mu 2022, ndipo ufumu wake ukahalika na mwana wake wakwamba , Charles III.

Mbili ya Umoyo[lemba | kulemba source]

Elizabeth wakababika pa nyengo ya 02:40 (GMT)pa 21Epulelo 1926, panyengo ya ulamulili wa agogo ŵake ŵanalume, Fumu George V. Awiske, Prince Albert, Duke ya York (iyo paumalilo ikaŵa Fumu George VI), wakaŵa mwana wachiŵwili wa fumu. Anyina, Elizabeth, Duchess wa York (iyo paumalilo ikathyeka Fumu Elizabeth Fumu Mama), wakaŵa mwana msungwana muchoko chomene pa wose wa Scottish aristocrat Claude Bowes-Lyon, 14th Earl wa Strathmore na Kinghorne. Princess Elizabeth wakabika mu nthowa ya Caesarean section pa nyumba yakwa gogo ŵake a Strathmore ku London (17 Bruton Street, Mayfair). Wkababatizika na Anglican Archbishop wa York, Cosmo Gordon Lang, mu tchalitchi lachisisi la Buckingham Palacepa 29 Meyi nakuthyeka kuti Elizabeth,kutola zina lakwanyina.Wakapasikaso zina la Alexandra ilo likaŵa zina lkwa gogo ŵake ŵanalume ŵakwanyina, awo ŵakaŵa kuti ŵafwa waka na miyezi 6.Wakatola zina lakuti Mary ilo likaŵa zina lakwa gogo ŵake ŵanakazi.

Munung'una wa Elizabeth zina lake Margaret,wakababika mu 1930.