Kane Tanaka

Kufuma Wikipedia
Kane Tanaka
田中カ子
Tanaka c. 1923
Kubabika
Kane Ota

(1903-01-02)2 January 1903
Wajiro Village, Fukuoka, Empire of Japan
Kufwa(2022-04-19)19 April 2022 (aged 119 years, 107 days)
Fukuoka, Japan[1]
NtchitoStore owner
Known for
Mbumba
Hideo Tanaka
(m. 1922; died 1993)
Ŵana5

Kane Tanaka (田中 カ子, Tanaka Kane, née Ōta (太田); 2 January 1903 – 19 April 2022) Wakaŵa mwanakazi wa ku Japan uyo wakaŵa na vyaka vyakujumpha 100 ndipo wakafwa apo wakaŵa na vyaka 119 years and 107 days, wakaŵa munthu mulara comene pa caru cose cifukwa ca nyifwa ya Chiyo Miyako pa Julayi 22, 2018..[2][3][4] Ni munthu mucekuru comene wa ku Japan ndipo ni munthu waciŵiri mucekuru comene pa ŵanthu wose, pamanyuma pa Jeanne Calment.[5][6]

Umoyo wa munthu[lemba | kulemba source]

Tanaka wakaŵa na vilimika 20, c. 1923

Tanaka wakababika pa 2 Janyuwale 1903 mu muzi wa Wajiro (sono ni chigaŵa cha Higashi-ku, Fukuoka), pa cirwa ca kumwera kwa Kyushu, mwana wacitatu na waciŵiri wa ŵapapi ŵake, Kumayoshi na Kuma Ota. Kane na mbumba yake ŵakati wakababika pa Disembala 26, 1902 ndipo ŵapapi ŵake ŵakacedwa kufiska lipoti ili kwa sabata yimoza cifukwa cakuti ŵakamanya yayi usange wangaŵa wamoyo cifukwa wakababika nyengo yitali yayi.[7]

Kane wakaŵa mwana wakwamba mu nyengo ya Meiji, iyo yikamara apo wakaŵa na vyaka 9, mu 1912. Kane wakatora mubali wake Hideo Tanaka mu 1922, ndipo ŵakaŵa na ŵana ŵanalume ŵaŵiri na ŵanakazi ŵaŵiri. Kweniso ŵakatora mwana wa mukuru wa Hideo. Mwana wakwamba wa Kane wakafwa wati wababika waka, ndipo waciŵiri wakafwa apo wakaŵa na vilimika cimoza mu 1947, apo mwana wake wakulera wakafwa mu 1945 apo wakaŵa na vilimika 23 cifukwa ca nthenda yinyake. Ŵakagwiranga nchito mu sitoro iyo ŵakaguliskangamo vyakurya vya Shiruko na udon.

Mfumu wa Kane wakacemeka ku usilikari kufuma mu 1937 m'paka mu 1939; yumoza wa ŵana ŵake wakakoleka na ŵasilikari paumaliro wa Nkhondo Yachiŵiri ya Caru Cose. Nkhondo Yachiŵiri ya Caru Cose yikati yamara, mbumba iyi yikalutilira kugwira nchito mu sitoro iyi, ndipo Kane wakazgoka Mkhristu. Apo wakaŵa na vyaka 63, Kane wakaluta ku United States mu 1970 kuti wakawone ŵabali ŵake ku California na Colorado. Mfumu wake wakafwa mu 1993 apo wakaŵa na vilimika 90, ŵati ŵakhala mu nthengwa vyaka 71.[8]

Kane wakakhalanga mu nyumba ya ŵacekuru ku Higashi-ku, Fukuoka, kwambira mu Seputembala 2018, ndipo vikayowoyeka kuti wakaŵa wa umoyo uwemi pa zuŵa lake lakubabikira la 118. Tanaka wakeneranga kunyamula nyali ya Olympic pa 2020 Summer Olympics, kweni wakaleka cifukwa ca kwenjerwa na kukwera kwa matenda gha COVID-19 mu Japan. Nyengo zinyake wakaseŵeranga na Othello, ndipo wakendanga mu nyumba ya ŵacekuru. Wakutemwa kulemba na kumazga masamu. Wakaŵa na ŵazukuru ŵankhondi na ŵatatu. Tanaka wakafwira mu chipatala ku Fukuoka, pa 19 Epulero, 2022, mazuŵa ghankhondi na ghatatu pamanyuma pakuti waŵa munthu waciŵiri mulara comene uyo wali kuŵako. Wakafwa pa April 25, 2022. Palije ico cikapangiska kuti wafwe, kweni muzukuru wake wakayowoya kuti wakaŵa mulwari kwamba kuumaliro wa 2021, kuyana na Unduna wa vya Umoyo ku Japan.[9]

Kane Tanaka holding her younger brother Nobuo Tanaka in the 1920's
Kane Tanaka c. 1920s

Umoyo uwemi[lemba | kulemba source]

Tanaka wakaŵa na nthenda zinandi, ndipo wakasuzgika na nthenda ya paratyphoid pamoza na mwana wake msungwana wacibali apo wakaŵa na vilimika 35. Apo wakaŵa na vyaka 45, ŵakamuchita opareshoni ya kansa. Mu 2006, apo wakaŵa na vyaka 103, ŵakamusanga na nthenda ya kansa ndipo ŵakamuchita opareshoni.[10] Mwana wake waciŵiri na muwoli wake ŵakawona kuti wakaŵa wamoyo nyengo yitali, ndipo pati pajumpha vilimika vinayi ŵakalemba buku lakuti In Good and Bad Times, 107 Years Old. Wakaŵa na vyaka 114, ndipo wakafumbika na KBC mu Seputembala 2017. Pa 9 March 2019, Tanaka wakapika zina lakuti "Munthu Wakale Chomene pa Charu Chose" na "Mwanakazi Wakale Chomene pa Charu Chose" na Guinness World Records, kulongora kuti wakaŵa na umoyo utali. Pa Seputembala 19, 2020, wakaphwanya mbiri ya munthu wa ku Japan uyo wakakhala vyaka vinandi chomene, kweniso munthu wachitatu mu charu chose, pamanyuma pa Nabi Tajima wa vyaka 117, mazuŵa 260. Pa 10 Epulero, 2022, wakajumpha umoyo wa Sarah Knauss kuŵa munthu waciŵiri mulara comene.[11]

Tanaka wakayowoya kuti wakukhumba kuŵa na umoyo utali m'paka wafike vyaka 120, ndipo wakati chifukwa cha chipulikano chake mwa Ciuta, mbumba, kugona, cigomezgo, kurya cakurya ciwemi, na kusambira masamu, wakakhala umoyo utali. Chifukwa chakuti wakaŵa wamoyo nyengo yitali, pamoza na Jeanne Calment, ŵanthu ŵakamba kuyowoya kuti munthu wangakhala vyaka 115 m'paka 125. Pamanyuma pa nyifwa ya Tanaka, mwanakazi munyake wa ku France, zina lake Lucile Randon, ndiyo wakaŵa munthu mulara comene pa caru cose.[12]

Wonani[lemba | kulemba source]

Ukaboni[lemba | kulemba source]

  1. "World's oldest person dies in Japan at 119". 25 Epulelo 2022.
  2. "119歳 福岡市の田中カ子さん死去 ギネスで世界最高齢に認定". NHK News Web (in Japanese). 25 Epulelo 2022. Archived from the original on 25 Epulelo 2022. Retrieved 25 Epulelo 2022.
  3. "World's oldest woman celebrates 118th birthday". NHK World-Japan. 2 Janyuwale 2021. Archived from the original on 7 Janyuwale 2021. Retrieved 21 Janyuwale 2021.
  4. "World's oldest person celebrates 119th birthday". The Japan Times. Kyodo. 2 Janyuwale 2022. Archived from the original on 2 Janyuwale 2022. Retrieved 2 Janyuwale 2022.
  5. "117-year-old granny sets new record as Japan's oldest ever person". Kyodo News+. Archived from the original on 31 Ogasiti 2021. Retrieved 21 Sekutembala 2020.
  6. McCurry, Justin (21 Sekutembala 2020). "Woman, 117, marks becoming Japan's oldest ever person with cola and boardgames". The Guardian. ISSN 0261-3077. Archived from the original on 21 Sekutembala 2020. Retrieved 21 Sekutembala 2020.
  7. Hoda, Masashi (27 Julayi 2018). 田中カ子さん115歳「-死ぬ気全然せんです」 [Japan's oldest woman, Kanako Tanaka, at 115: "I do not feel like dying at all"]. Mainichi Shimbun (in Japanese). Archived from the original on 28 Malichi 2019. Retrieved 10 Novembala 2018.
  8. "最高齢田中さん117歳に 戦争、病越え5時代生きる". The Nikkei (in Japanese). 2 Janyuwale 2020. Archived from the original on 8 Ogasiti 2021. Retrieved 21 Okutobala 2020.
  9. Ives, Mike; Ueno, Hisako; Inoue, Makiko (27 Epulelo 2022). "Kane Tanaka, World's Oldest Person, Dies at 119 in Japan". The New York Times. Retrieved 11 Juni 2022.
  10. Kashiwagi, Toshihiro (27 Julayi 2018). 国内最高齢115歳、入所者励ます「頑張りんしゃい」 [At 115, the oldest man in Japan advises citizens to "try hard"]. Asahi Shimbun (in Japanese). Archived from the original on 28 Malichi 2019. Retrieved 10 Novembala 2018.
  11. Rypke, Bakker (9 Epulelo 2022). "Kane Tanaka (119) sinds vandaag een-na-oudste mens ooit: waar ligt de grens?". NU.nl (in Dutch). Archived from the original on 11 Epulelo 2022. Retrieved 11 Epulelo 2022.
  12. "French nun Sister Andre, 118, claims title of world's oldest person". France24. 25 Febuluwale 2022. Archived from the original on 25 Epulelo 2022. Retrieved 25 Epulelo 2022.

Vigaŵa vya kuwaro[lemba | kulemba source]